Akvaryumumdaki algler ve yosunlar nereden kaynaklanıyor?
Akvaryumdaki alg/yosun sorunu asla tek bir unsura ya da parametreye bağlanamaz. Bu durum her zaman ışık, gübreleme, su değişimi - özellikle ne sıklıkta ve ne miktarda olduğu- yemleme, hayvan popülasyonu ve tabi ki somut su değerleri gibi unsurların bir birleşimidir.
Kırmızı yosunlar, en azından klasik fırça ve sakal yosunları, yıllardır yapılan değerlendirmelere göre aşağıdaki parametrelerde azalma gösteren bir sıralamayla ortaya çıkmaktadır:
1) Çok az karbondioksit (ölçülen havuzların yüzde100'ünde); pH değeri karbonat sertliğine bağlı olarak her halükarda hafif asidik alan içinde kalmalıdır.
2) Yüksek fosfat değerleri (%90'ın üzerinde); burada fosfat miktarının JBL PhosEx ultra aracılığıyla sınırlandırılması çoğu zaman işe yarar.
3) Çok az ve çok düzensiz gübreleme (demir en azından eser miktarda mevcut olmalıdır).
4) Çok az su değişimi; alg/yosun sorunlarında her hafta %30'dan fazla su değişimi önerilir.
5) Hızlı büyüyen bitki sayısının çok az olması.
Basınçlı gaz cihazlarındaki karbondioksit tehlikeli midir?
500 g karbondioksit 11,36 mol'dür (1 mol karbondioksidin ağırlığı 44,01 g'dır).
İdeal bir gazın 1 mol'ü normal şartlar altında (normal hava basıncı ve sıcaklığında) 22,4 l'lik bir hacim işgal eder. Bundan 500 g karbondioksit için şu sonuç çıkar:
11,36 x 22,4 l = 254,48 l.
20 m2 (4 m x 5 m) büyüklükte, tavan yüksekliği 2,5 m olan bir oda 50 m³ hava içerir, bu da 50.000 l'ye karşılık gelir.
Karbondioksit havadan ağırdır ve normal koşullarda dibe çöker. 500 g karbondioksit örneğinde zeminde 1,27 cm yüksekliğinde bir karbondioksit tabakası oluşacaktır.
2 kg'da bu yükseklik 4 katına çıkar.
CO2 odanın havası ile karıştığında 254,48 l karbondioksit 20 m2 büyüklüğünde, tavan yüksekliği normal olan, 50.000 l hacimli bir odada %0,5 oranında bir karbondioksit konsantrasyonu oluşturur. Bu da, 8 saatlik bir çalışma gününde ulaşılacak maksimum iş yeri konsantrasyonu sınırlarının altında kalmaktadır.
Dolayısıyla, akvaryumlarda kullanılan basınçlı karbondioksit gazı cihazları aşırı bir tehlike oluşturmaz.
Ancak yine de basınçlı gaz cihazlarını kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır:
1) Basınçlı gaz tüplerinin düzenli olarak 10 yılda bir TÜV tarafından test edilmesinin zorunlu olduğunu unutmayın.
2) Paslı tüpler, özellikle de paslanma tabanda ise geçerli TÜV onayına rağmen kullanılmamalıdır.
3) Basınçlı gaz tüplerini içindeki basıncın artmaması bakımından güneş altında saklamayın. Tüpler 200 bar'ın üzerinde basınca dayanacak şekilde tasarlandığından normalde güneş altında saklasanız da bir şey olmaz, ancak emniyet diski yırtılabilir ve tüpün tamamı boşalabilir.Basıncın düşmesi tüpün aşırı soğumasına yol açar. Böyle bir durumda tüpü çıplak elle tutmayın.
Başka üreticilerin basınçlı gaz tüplerini kullanabilir miyim?
Yeniden kullanılabilir CO₂ sistemlerinin bağlantıları prensipte standarttır. Bir kaç istisna dışında başka tüpleri kullanabilirsiniz.
Gene de önlem olarak aşağıdaki kısıtlamaları dikkate almanızı öneririz. Daha büyük bazı tüpler basınç düşürücülerle sürekli çalıştırılmaya uygun değildir, kaldı ki yabancı sistemleri bağladığınızda garanti hakkınızı kaybedersiniz.
CO2 basınçlı gaz tüpümün dolu olduğunu nasıl anlarım?
50-60 bar'lık tüp basıncı oda sıcaklığına bağlı olarak tüp neredeyse tamamen boşalana kadar sabit kalır. En basit yöntem tamamen boşalmış olan CO2 tüpünüzü halkası ile birlikte tartarak darasını almanız ve dolumdan sonra CO2 tüpünüzün üzerindeki aksamı ile birlikte darasını bilmenizdir.
Tüpün darasını unutacak olursanız, CO2 tüpünün üzerinde bulabilirsiniz (tüpün boyun kısmında soğuk damga). Güvenlik halkası için buna 0,5 kg ilave edin. Dolu bir m500 CO2 tüpü güvenlik halkası ile birlikte dara + 1 kg (0,5 kg halka + 0,5 kg dolgu) - m2000 ise dara + 2,5 kg (0,5 kg halka + 2 kg dolgu) ağırlığındadır.
JBL ProFlora basınçlı gaz cihazı monte edildikten sonra reaktöre CO2 gelmiyor. Oysa tüp ve çalışma basıncı göstergeleri doğru aralığı gösteriyor.
Lütfen çek valfin (JBL SafeStop) doğru takılıp takılmadığını kontrol edin. Çek valfin reaktörden önceki son eleman olduğundan ve okun ucunun reaktörü (JBL Taifun) gösterdiğinden emin olun.
JBL pH Control 12 V cihazının solenoid valfi her açıldığında bir defada fazla miktarda karbondioksit boşalıyor.
Solenoid valf kapalı durumda iken basınç düşürücü ile solenoid valf arasında hafif bir fazla basınç oluşur ve bu da valf açıldığında bir defada boşalır. Bu durum aşağıdaki şekilde giderilir:
1) Basınç düşürücü ile JBL pH Control 12 V cihazı arasındaki hortum bağlantısını mümkün olduğunca kısa tutun.
2) Basınç düşürücünüzün önceden ayarlanmış çalışma basıncını düşürün.
Fırça veya sakal yosunları ile en iyi şekilde nasıl mücadele edebilirim?
1. Su değişimini haftada yaklaşık %30 ilâ 50'ye arttırın.
2. Su değişiminden sonra, örneğin JBL Ferropol ile, düzenli gübreleme yapmak gerekir.
3. İhtiyaç halinde gübre her gün Ferropol 24 ile takviye edilmelidir.
4. Başta fosfat olmak üzere, yüksek miktarda yosun teşvik edici besin mevcutsa, bunları örneğin JBL PhosEx ultra kullanarak sınırlayın.
5. En önemlisi karbondioksittir. Sakal ve fırça yosunları her zaman sudaki karbondioksit miktarının düşük olduğuna işaret eder. Bu durumda eğer bir CO₂ cihazı kullanılıyorsa, doz yükseltilmeli, yoksa JBL ProFlora u401 veya m 601 gibi bir CO₂ cihazı temin edilmesi düşünülmelidir.
6. Besin maddesi tüketiminde yosunlarla rekabet edecek, hızlı büyüyen saplı bitkiler yerleştirin.
7. Akıntı çok kuvvetli ise, biraz düşürülmelidir.
Basınçlı CO2 tüplerini kullanırken dikkat etmem gereken bir şey var mıdır?
İki konuya dikkat etmeniz gerekir:
1) Tüp: Yeniden doldurulabilir tüplerin üzerinde TÜV tarafından test edildiğini gösterir bir damga bulunur.
Bu test, zorunlu olarak 10 yılda bir tekrarlanır ve tüplerin tabanı ve valfin sızdırmazlığı ile rakoru ayrı ayrı test edilir.
2) Karbondioksit: Karbondioksit havadaki konsantrasyonuna bağlı olarak zararlıdır. Kaynak: http://www-organik.chemie.uni-wuerzburg.de/misc/betr_ein/uw-g15.html: Karbondioksit konsantrasyonu %3 ilâ 5 arasında ise, solunum ve nabız frekansı yükselir. Diğer belirtiler baş ağrısı, kendini rahatsız hissetme ve kulak çınlamasıdır. Karbondioksit konsantrasyonu %8 ilâ 10'a veya üzerine çıktığında bu belirtiler de artar.
Ve bunların sonucu olarak kramplar, baygınlık, solunumun durması ve boğulmaya bağlı ölümler görülebilir.
500 gramlık bir tüp 500 g CO2 içerir. Bu 11,36 mol'e (kimyasal madde miktarı birimi) karşılık gelir. Gaz halindeki bir maddenin bir mol'ü normal koşullarda (273,15 K, 101325 Pa) 22,414 l hacme sahiptir. Bundan 500 g CO2'nin hacminin 254,7 l olduğu sonucu çıkar. CO2 havadan ağır olduğu için zeminde birikir. 20 m² büyüklüğündeki bir odada bu 12,735 mm = 1,27 cm yüksekliğinde CO2'ye karşılık gelir. Bu da söz konusu CO2'nin 20 m² büyüklüğünde, 2,5 m yüksekliğinde bir odada (50.000 l'ye karşılık gelir) hava ile tam olarak karışması halinde azami 0,5 hacim %'lik bir gaz konsantrasyonuna karşılık gelir ki bu oran zararlı olmaktan çok uzaktır.
Hava taşlarının kullanılması ve güçlü akıntı önemli bir besin maddesi olan CO2'nin sudan dışarı atılmasına yol açar mı?
Havalandırma sırasında ve / veya güçlü bir akım olduğunda, ortam havası ile su arasında bir gaz dengesi vardır. Sonuç olarak buna karşılık gelen ancak çok düşük bir CO2 içeriği de oluşur. AMA bu düşük CO2 içeriği çoğu akvaryum bitkisinin gelişmesi için çok düşüktür. Akvaryum sahibi bu nedenle bir CO2 gübre sistemi tarafından ek bir CO2 kaynağına ihtiyaç duyar. Bu elde edilen yüksek CO2 içeriği azaltılır veya genel olarak akvaryumseverlerin de belirttiği gibi havalandırma ve güçlü akım tarafından dışarı atılır. Bu nedenle sık bitkili akvaryumlar gerektiğinde geceleri hafifçe havalandırılmalıdır.
