Stikstof wordt door de aquariumliefhebber doorgaans gemeten als nitraat, fosfor en fosfaat. Kalium en magnesium zijn voedingsstoffen die in leidingwater over het algemeen niet in voldoende mate aanwezig is en tevens bij een goede plantengroei snel verbruikt worden zodat hier snel een tekort ontstaat. En zo komen we bij het meest belangrijke woorden in de gehele plantenaquaristiek: Minimum, of Liebigs wet van het minimum.
De wet van het minimum, heel verstandig door Justus von Liebig geformuleerd, komt op het volgende neer: De plantengroei wordt bepaald door de voedingsstof die relatief het minste aanwezig is. Wanneer een voedingsstof wordt toegevoegd, die reeds in ruime mate aanwezig is, dan heeft dit geen enkele invloed op de groei. Het laatste deel van deze zin is het meest van belang want hoewel het toevoegen van voedingsstoffen die al voldoende aanwezig zijn geen invloed heeft op de plantengroei, de hieruit voortkomende algen kunnen het plezier in de hobby sterk beïnvloeden. Hierover straks meer. Wanneer we de wet van het minimum van Liebig naar de aquaristiek overdragen wordt al snel duidelijk hoe belangrijk een evenwichtige bemesting voor plantenaquaria is en hoe belangrijk het is om de bemesting af te stemmen op de intensiviteit van de verlichting, de beginwaarden van het gebruikte water, de biomassa van de planten en het hieruit voorkomende totale dagelijkse verbruik aan voedingsstoffen is. Hiermee is de cirkel rond: Wat elke boer, elke tuinder en elke bloemliefhebber weet dat waarheid is, in welke vorm dan ook, geldt tevens voor het cultiveren van planten in het aquarium.
Laten we eens wat voorbeelden bekijken van de functie van voedingsstoffen in de plantencellen. Verklaringen volgen direct na de voedingsstof.
IJzer (Fe)
- Vereist voor chlorofylsynthese.
- Onderdeel van cytochromen en ferredoxine.
Stikstof (N)
- Bestanddeel van aminozuren, proteïnen, nucleotiden, chlorofyl, e.a.
Fosfor (P)
- Bestanddeel van energierijke verbindingen (zoals in ATP).
- Bestanddeel van nucleïnezuren.
- Betrokken bij fosforylatie, bijv. van suikers en proteïnen.
Kalium (K)
- Cofactor van veel enzymen, nodig voor reguleringsprocessen (zoals het openen en sluiten van huidmondjes) en voor syntheses, bijv. eiwitsynthese.
- Toelichting: Een cofactor is nodig voor het functioneren van enzymen. Een enzym is een stof die een reactie bevordert of mogelijk maakt.
Magnesium (Mg)
- Component van chlorofyl.
- Tegenion van ATP, belangrijk voor eiwitsynthese.
Calcium (Ca)
- Regulerende functie.
- Betrokken bij de structuur van de celwand.
- Heeft een stabiliserend effect op membranen.
- Controleert beweging.
Koper (Cu)
- Cofactor van bepaalde enzymen
Mangaan (Mn)
- Cofactor van bepaalde enzymen.
- Betrokken bij de eiwitsynthese.
Zink (Zn)
- Cofactor van bepaalde enzymen
Molybdeen (Mo)
- Reguleert de stikstofhuishouding
Borium (B)
Beïnvloedt het gebruik van Ca2+
Zwavel (S)
Component van bepaalde aminozuren en proteïnes, co-enzym.
Chloor (Cl)
- Betrokken bij osmoseprocessen in de vorm van chloride.
Welk bemestingsconcept past bij u?
De meststoffen in het ProScape assortiment zijn bestemd voor iedereen die een prachtige plantengroei in het aquarium voor ogen heeft. Zowel de beginnende proscapers (scaper) als ook de plantenprofessionals (professional scaper) vindt een passend bemestingsconcept om dit nobele doel te bereiken. Op elke productverpakking binnen het assortiment meststoffen vindt u een schema dat de producten binnen een bepaalde gebruikersgroep classificeert.
1. Scaper
De scaper wordt, naast JBL PROSCAPE Fe +MICROELEMENTS , naar JBL PROSCAPE NPK MACROELEMENTS geleid. Deze combinatie vertegenwoordigt een basisbemesting voor elke proscape. Aanvullend kan op individuele mestcomponenten worden teruggegrepen, om de waarden N, P en K doelmatig aan te kunnen passen.
2. Professional scaper
De professional scaper wordt, naast JBL PROSCAPE Fe +MICROELEMENTS , naar de individuele mestcomponenten JBL PROSCAPE N MACROELEMENTS , JBL PROSCAPE P MACROELEMENTS en JBL PROSCAPE K MACROELEMENTS geleid. Hier kunnen de individuele mestcomponenten doeltreffend, conform het gemeten verbruik met de JBL Testlab ProScape nagedoseerd worden. De bemesting vindt op deze wijze individueel plaats conform de geconstateerde plantengroei en is dus gebaseerd op de daadwerkelijke behoefte. Aanvullend biedt JBL de professional scaper nog JBL PROSCAPE Mg MACROELEMENTS aan, wat ook voor de scaper nog een verrijking kan zijn. Tenslotte is magnesium, als het gaat om plantengroei, van niet te onderschatten waarde.