Voeren
De juiste voeding voor aquariumvissen
Net als bij ons, mensen, is het voeren van vissen niet altijd eenvoudig. De juiste hoeveelheid en kwaliteit zijn ook bij ons de voornaamste problemen, alhoewel bij de vissen u het bent die bepaalt hoe gezond en correct er gegeten wordt.
Waarom is het zo belangrijk om je vissen correct te voeren?
Net als mensen, kunnen ook vissen met weinig voedsel overleven. Zowel mensen als vissen zijn in staat te lijden (trieste waarheid).
Maar wij, aquariumbezitters, hebben het welzijn van onze dieren voor ogen en willen niet alleen perfect gevormde kleuren en gezonde vissen hebben, maar ook nakomelingen, zodat er minder dieren uit de natuur hoeven te worden genomen. De onttrekkingen uit de natuur vormen weliswaar geen (aantoonbare) bedreiging, maar het is natuurlijk mooier wanneer het aantal gekweekte soorten toeneemt.
Wat is zo bijzonder aan het JBL PRONOVO siervisvoer?
Tijdens de jaarlijkse JBL expedities naar Zuid-Amerika, Afrika, Azië en Australië zijn zoveel observaties gedaan, die deels in strijd waren met eerdere verklaringen van deskundigen, dat de JBL onderzoeks- en ontwikkelingsafdeling het complete JBL voedingsprogramma opnieuw heeft bekeken. Observaties en resultaten van maagonderzoek van vissen werden geëvalueerd en op basis daarvan werd nieuw voer ontwikkeld – Het JBL soortenconcept was geboren.
Alle voerrecepten werden onder de loep genomen en aangepast: Bij vissoorten die ook insecten of de larven daarvan eten, werden insecten als grondstof in het voer opgenomen. Maar niet alle vissoorten eten insecten. Vissen, die nogal kieskeurig zijn, kregen door bijzondere ingrediënten, zoals knoflook of garnalen, een acceptatiestimulans in het voer, zodat ze het simpelweg niet meer kunnen weerstaan. De voor het organisme zo belangrijke proteïne-vetverhouding werd zo geoptimaliseerd dat het ideaal is voor de fysiologie van de vissen. Vaak is het vetgehalte van goedkoop voer te hoog zodat het tot orgaanvervetting bij de dieren leidt. Dit zal met het JBL PRONOVO-voer niet gebeuren!
Een belangrijke innovatie is de prebiotische oriëntatie van het JBL PRONOVO-voer. Het verbetert de verteerbaarheid. Zodra het voer beter verteert, heeft dat twee belangrijke voordelen: Het voer levert meer energie voor het organisme, daar minder uitgescheiden word. En door de geringere uitscheiding wordt het aquariumwater minder belast – het blijft langer schoon. Dit voorkomt dan weer de groei van algen.
Ook bij de verpakking werd het één en ander verbeterd: Alle potjes hebben een doseerhulp in de deksel. Het gaan of om een dispenser, die bij een druk op de knop de juiste hoeveelheid voer voor vijf vissen afgeeft (dit is natuurlijk alleen bij granulaat mogelijk), of de deksel bevat (bij vlokken, sticks en tabletten) drie vakken die een dosering aanzienlijk vereenvoudigen.
Het JBL PRONOVO soortenconcept
Zoals gezegd kunt u uw soortspecifieke visvoer ook geven wanneer verschillende soorten samenleven of zich in een gezelschapsaquarium bevinden.
Met soortspecifiek voer weet u zeker dat er geen deficiëntieverschijnselen ontstaan en kunt u met andere voedsel het menu uitbreiden.
‘Onjuist/ gevaarlijk’ voer bestaat bij vissen alleen in uitzonderingen: Tropheus en andere cichliden uit de meren van Tanganyika en Malawi mogen nooit rode muggenlarven krijgen! Ze eten ze wel, maar gaan er vervolgens aan dood. Bij andere vissoorten is het van belang dat ze alle inhoudelijke stoffen krijgen, die ze nodig hebben. En juist dit is door het JBL soortenconcept, en ook door ander PRONOVO-voer voor gezelschapsaquariums uitgebreid, definitief gewaarborgd.
Wat is het primaire voer (complete voer) in een soortspecifiek aquarium?
Wanneer u, bijvoorbeeld, uitsluitend kleinere barbelen en danio's verzorgt, is het primaire voer het voer voor de barbelen JBL PRONOVO DANIO GRANO XS het basisvoer, dat met andere soorten voer kan worden aangevuld - wat echter niet noodzakelijk is! Elk ander voer dat qua formaat past, kan als aanvulling of lekkernij dienen. Wanneer u, bijvoorbeeld, kleine karperzalmen heeft, zoals tetra's, EN kleine danio's (dat is geen probleem!) kunt u beide specifieke soorten voer afwisselend geven: De ene keer PRONOVO NEON en de andere keer JBL PRONOVO DANIO GRANO XS Ook hier KAN met andere kleine soorten voer, zoals JBL PlanktonPur Small, als lekkernij gewerkt worden. Bij grotere vissoorten is de keuze aan aanvullend voer aanzienlijk groter. Alleen bij de kleinste vissoorten is de keuze wat beperkt. Een mogelijkheid zou nog zijn om de aanvullende soorten vlokvoer wat te verkruimelen, tot het juiste formaat voor de kleine muiltjes is bereikt.
In Voedingsgids wordt het juiste voer voor uw vissen gepresenteerd.
Planten of vis? Wat eten onze siervissen
Onder de vissoorten die we in het aquarium houden, zijn er maar weinig die alleen planten eten. Misschien is dat omdat in veel natuurlijke wateren helemaal geen planten te vinden zijn.
Overigens kon het JBL expeditieteam in het Zuid-Amerikaanse Pantanal zien hoe diverse soorten plantenetende karperzalmen, in plaats van de planten onder water te eten, liever uit het water sprongen om het gebladerde boven water te eten. Vissen hebben meestal gevoel voor smaak! Bovendien willen de meeste aquariumbezitters graag planten in het aquarium en dan zijn planteneters niet gewenst.
Sommige aquariumvissen zijn matige planteneters, die maar af en toe aan de planten knabbelen. Andere soorten, die u in de volgende afbeeldingen ziet, kunnen aanzienlijke schade aan onze aquariumplanten toebrengen:
Nu tellen algen ook tot de planten en er zijn best veel vissoorten, die erin gespecialiseerd zijn zich te voeden met algen. In het aquarium maken we hier graag gebruik van en houden, bijvoorbeeld, zuigmeervallen om de algen te bestrijden. Bij levendbarende tandkarpers (guppy’s, platy’s, enz.) is niet alleen mooi te zien hoe ze in de natuur algen eten, ook aan hun spijsverteringssysteem is te zien dat het algeneters zijn: hun maagdarmkanaal is, net als bij een koe, heel bijzonder en circa 15 x zo lang als hun lichaam (de vis – niet de koe ☺).
Er zijn onder de vissen nogal wat rasechte vleeseters: We noemen ze roofvissen en de eerste waaraan we denken is de piranha. De piranha behoort tot de weinige vissoorten, die ook echt warmbloedig vlees (bijv. rund) kunnen eten en verteren. Andere roofvissen geven de voorkeur aan andere vissen en ongewervelden, zoals garnalen. Aangezien hun maaltijd ook groen spul (bijv. algen) in hun maag hebben, eten ze dus niet alleen dierlijke proteïne, maar ook plantaardige. Hun spijsverteringssysteem is kort en daarom ook maar beperkt in staat plantaardig voedsel kost te vereren.
Strikt genomen zijn zelfs kardinaaltetra's roofvissen, omdat ze dierlijk plankton eten. Om ze te onderscheiden van de 'roofvissen', noemen we zulke soorten planktivoor.
De meeste vissoorten zijn opportunistisch van aard: Ze passen zich aan de omstandigheden aan en eten wat beschikbaar is. Dit wisselt nogal in de natuur, afhankelijk van of het op dat moment een droge of regenachtige periode is. In de droge periode drogen de wateren bijna uit (in sommige streken zelfs volledig!) en piranha’s vallen, bijvoorbeeld, iedereen en alles in het water aan.
In de regentijd ligt daarentegen meer dan genoeg voedsel voor handen en kunnen we ontspannen met piranha’s in een meer of rivier snorkelen. In de regentijd stijgt de waterstand van, bijvoorbeeld, de Rio Negro met 9 meter. Dan bereiken vissen ook vruchten, die in de bomen hangen. Het voedingsspectrum van de meeste vissen is dan enorm groot en ‘alleseter’ betekent NIET alleen dat deze soorten alles eten KUNNEN – maar ook alles eten MOETEN ! Veelzijdig en afwisselend is dus absoluut de juiste manier om onze vissen gezond te houden, zodat ze lekker in hun schubben zitten, nakomelingen krijgen, mooie kleuren vormen en wij er veel plezier aan beleven.
Zo voert u soortspecifiek in een gezelschapsaquarium
Stelt u zich een dierentuin voor, waar veel verschillende zoogdieren leven. Dit komt overeen met uw gezelschapsaquarium. Met slechts één soort voer kunnen de verzorgers bijna alle zoogdieren in de dierentuin voeden, maar voor de tijger of de zebra moet dat dan toch afzonderlijk worden aangevuld.
De zebra krijgt tegelijk met het gras en de bladeren ook insecten binnen en voedt zich dus niet 100% veganistisch, de tijger eet niet alleen de gazelle maar ook het gras in haar maag. Het primaire voer voor gezelschapsaquariums is JBL PRONOVO BEL FLAKES M , dat in verschillende formaten als granulaat en vlokken beschikbaar is.
Voor, bijvoorbeeld, kempvissen, die ook in het gezelschapsaquarium leven, kan met JBL PRONOVO BETTA GRANO S aangevuld worden, dat qua samenstelling speciaal op diens voedingswijze afgestemd is. Algenetende zuigmeervallen krijgen dan met JBL PRONOVO PLECO WAFER M hun plantaardige voeding binnen. De uitbreiding van het primaire voer met de soortspecifieke soorten voer is de ideale manier om verschillende vissoorten in EEN aquarium van voedsel te voorzien.
Hoe krijgen bodembewoners hun voer in een gezelschapsaquarium?
U heeft het vast wel eens gezien: Iemand gooit een voedertablet voor zijn, op de bodem levende, pantsermeervallen in het aquarium, maar de andere vissen in de tussenliggende waterzones gaan er met de tablet vandoor en voor de meervallen blijft er niets over! De andere variant: De pantsermeerval krijgt een deel van het voer van de andere vissen mee. Dan wordt er echter meestal zoveel gevoerd dat het zowel voor de pantsermeervallen als voor de algen voldoet! De pantsermeerval kan het voer ook mislopen omdat het in een decoratief object belandt. Zo kan het bederven en ook tot algenproblemen leiden.
Zo gaat het beter: U voert eerst de vissen in de bovenste waterlagen en werpt pas een of twee voedertabletten in het water wanneer de anderen aan hun maaltijd zijn begonnen. Bij echte probleemgevallen is er nog een trucje dat u kunt proberen: Neem een ondoorzichtige kunststof buis en doe de tablet(ten) hierin. De tabletten zinken zo, onzichtbaar voor de andere vissen, naar de bodem en de bodembewoners leren al snel dat deze buis betekent dat het etenstijd is.
De juiste hoeveelheid voer
We zeggen altijd graag dat er nog nooit een vis verhongerd is, maar dat er al heel wat teveel voer hebben gekregen! Het ligt nou eenmaal in de natuur van de mens zijn beschermelingen liever te veel, dan te weinig voer aan te bieden – zeker omdat vissen eigenlijk ALTIJD honger hebben.
Dat is ook echt zo: Een roofvis kan de buit nog in zijn bek hebben hangen en al uitkijken naar de volgende, wanneer die vis in zijn bek niet in de weg zou hangen! Voor bijna alle aquariumvissen geldt daarom de volgende regel: Geef zoveel voer als ze binnen een paar minuten opeten (3-5 minuten – niet 30!). Wanneer voer ongegeten op de aquariumbodem blijft liggen was het veel te veel! En zoals al gezegd moeten bodembewonende vissen niet als stofzuiger worden ‘misbruikt’. Wanneer ze een paar restjes eten is er niets aan de hand, maar in principe moeten ze hun eigen voer krijgen in de vorm van zinkende tabletten of chips.
De verschillende soorten voer
Welke soort voeding is nou het beste voor mijn vissen? Deze vraag is vast en zeker al wel eens door iemand gesteld. Het aanbod is enorm en het is verstandig eerst eens te bekijken welke soorten voer beschikbaar zijn. Vlokken, granulaat, wafels of toch liever tabletten? En wat is nou eigenlijk het verschil tussen probiotisch en prebiotisch?
Vlokken of granulaat?
Eerlijk gezegd: Het is een geloofskwestie! Er zijn maar weinig argumenten voor of tegen de uitvoering van het voer.
Wie een voederautomaat, zoals de JBL PRONOVO AUTOFOOD BLACK gebruikt, MOET granulaatvoer kiezen, omdat bijna alle voerautomaten alleen geschikt zijn voor granulaat. Als er voor uw volgende vakantie een voerdispenser wordt aangeschaft, wen uw vissen dan TIJDIG aan het granulaat.
Sommige vissen hebben inderdaad wat moeite met de verandering van granulaat naar vlokken of omgekeerd. Stelt u zich voor, dat u altijd in melk geweekte cornflakes heeft gegeten en dan voor het eerst volkorenmuesli krijgt. Veel professionele aquariumbezitters wennen hun vissen aan beide soorten voer. Zo kan tijdens de vakantie probleemloos overgeschakeld worden op granulaat.
Wat is het verschil tussen tabletten en wafels?
Vanuit het productiestandpunt gezien worden voedertabletten (bijv. JBL PRONOVO TAB M , JBL PRONOVO CORYDORAS TAB M ) mechanisch samengeperst uit fijne vlokken of granulaatvoer. Wafels daarentegen worden uit een brei en vervolgens uit de extruder geperst als een soort worst zonder einde, dun afgesneden en dan gedroogd.
De doorsnede van de 'worst' bepaalt dan de doorsnede van de wafels. Bij JBL PRONOVO PLECO WAFER M ontstaan zo twee formaten: M en XL.
In de productie is het zo dat wafels harder kunnen worden gemaakt dan voedertabletten, zodat de zuigmeervallen ook na een tijdje wachten (tot het donker wordt) nog een ‘hard’ voer hebben om af te schrapen.
Waar komen de verschillende kleuren van het voer vandaan?
Voor geen enkel product in het JBL PRONOVO voedingsprogramma worden kunstmatige kleurstoffen gebruikt. Toch is het voer niet kleurloos. Dit komt door de natuurlijke ingrediënten, die het voedsel, ongeacht of het gaat om korrels, vlokken, sticks of tabletten, een krachtige kleur kunnen geven.
In het JBL PRONOVO assortiment worden de kleuren geproduceerd door natuurlijke ingrediënten: De selectie van verschillende soorten meer beïnvloedt de kleurvorming al: spirulina, groen meel, Middellandse Zeekruiden, erwten, spinazie en luzerne geven een groene kleur, rood wordt veroorzaakt door gammarus, krill, garnalen en ook rode bieten en paprika, bruine tinten ontstaan door zalm en forel evenals viseiwitten in het algemeen. De zwarte kleur wordt veroorzaakt door sepia (inktvis) en de gele kleur door het toevoegen van kurkuma.
Probiotisch of prebiotisch – wat is beter?
Probiotische levensmiddelen, zoals, bijvoorbeeld, sommige soorten yoghurt, bevatten levende bacterieculturen, die de gezondheid moeten bevorderen, maar alleen wanneer ze in grotere hoeveelheden worden geconsumeerd. Dergelijke levensmiddelen, ook probiotisch visvoer, kunnen snel bederven en dan het tegendeel bewerkstelligen. Het positieve effect op de gezondheid is overigens omstreden.
Prebiotica zijn ‘substraten, die selectief door micro-organismen van de gastheer worden gebruikt en gezondheidsvoordelen bieden’. Hier zijn wetenschappers het erover eens dat ze de spijsvertering en daarmee de gezondheid bevorderen. Bij onze vissen komt daarbij nog een ander, wezenlijk, aspect kijken: Door een betere vertering wordt er minder uitgescheden en wordt het water minder belast, waardoor het langer schoon blijft en minder algenproblemen ontstaan. JBL voegt speciaal geselecteerde gist aan het PRONOVO voer toe, die de darmflora aantoonbaar stimuleren en zo prebiotisch werken. Gezonder wordt het niet!